Ochrona roślin poprzez stosowanie w ograniczaniu liczebności organizmów szkodliwych tysięcy ton obcych dla środowiska substancji chemicznych, wydaje się często trudna do pogodzenia z ideą i założeniami rolnictwa zrównoważonego. Wbrew jednak takim obawom postęp, jaki miał miejsce w ochronie roślin w ostatnich latach, w tym prawie całkowita zmiana asortymentu stosowanych środków ochrony roślin oraz stworzenie naukowych podstaw podejmowania decyzji o potrzebie zabiegu i terminie jego wykonania sprawia, że prawidłowo realizowana ochrona roślin, a szczególnie programy integrowanej ochrony w pełni mieszczą się w koncepcji zrównoważonego rozwoju.
Gwarancja dobrych plonów
Ochrona roślin pozostaje też gwarantem stabilizacji plonowania i uzyskiwania wysokich i dobrych jakościowo plonów. Każdy masowy pojawienie się organizmów szkodliwych może doprowadzić do całkowitej utraty plonu, a więc i do utraty nie tylko zysku, ale również nakładów poniesionych przez rolnika na przygotowanie i prowadzenie plantacji. Zabiegi ochrony roślin poprzedzone wnikliwą analizą stanu zdrowotnego plantacji, praktycznie zawsze przynoszą producentowi dochód wielokrotnie przewyższający koszt zabiegu.
Budowanie świadomości
Współczesna ochrona roślin ma też bardzo mało wspólnego z tą będącą obiektem krytyki i zagrożeniem dla środowiska z przed 50-ciu lat, a obecne ukierunkowanie działań w ochronie roślin najlepiej oddaje preambuła Dyrektywy 91/414 EWG: „Ochrona zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska ma pierwszeństwo przed poprawą produkcji rolniczej”. W Polsce wprowadzono ustawowo szkolenia dla wszystkich wykonawców zabiegów ochroniarskich oraz obowiązkowe przeglądy aparatury ochrony roślin. Powołana została Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa kontrolująca m.in. prawidłowość prowadzenia zabiegów.
Dostępność artykułów spożywczych, powoduje, że nadal z pewną „łatwością” podnosi się zarzuty skierowane przeciw chemicznej ochronie roślin negując w niektórych przypadkach jej potrzebę. Wielkim zadaniem środków masowego przekazu jest edukacja społeczeństwa i nie wyolbrzymianie spraw incydentalnych czy wynikających z prostej ludzkiej pomyłki, a oddawanie rzeczywistego miejsca i znaczenia ochrony roślin.
Przed nami zmiany
Przyszłość to wprowadzenie w Unii Europejskiej Strategii Tematycznej w Sprawie Zrównoważonego Stosowania Pestycydów. Celem Strategii jest ograniczenie zagrożeń dla ludzi i środowiska naturalnego wynikających ze stosowania pestycydów. W 2009 r. opublikowano akty prawne będące ustawowymi zapisami celów Strategii, a wśród nich:
- Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE;
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1107/2009.
Jednym z najważniejszych zapisów wymienionych dokumentów jest obowiązek wprowadzenia z dniem 1 stycznia 2014 r. we wszystkich krajach członkowskich Unii integrowanej ochrony roślin, a więc ochrony, w której poprzez wykorzystanie wszystkich dostępnych metod, a w tym metody biologicznej będzie się dążyć do maksymalnego ograniczenia stosowania chemicznych środków ochrony roślin.
To niezwykle ważny moment, który doprowadzi do pełnej zgodności ochrony roślin z założeniami rolnictwa zrównoważonego.